Bột thạch cao - phát triển phong cách gốm đương đại

1. Thông tin về bột thạch cao làm gốm sứ.

Bột thạch cao là một loại vật liệu mịn được tạo ra từ quá trình nung nóng thạch cao tự nhiên. Khi thạch cao tự nhiên được nung tới 150 độ C, thạch cao sẽ mất đi nước kết tinh và trở thành dạng bột mịn, có khả năng đông cứng khi tiếp xúc với nước.

1.1 Ứng dụng bột thạch cao làm khuôn gốm.

Người ta sử dụng bột thạch cao để làm khuôn gốm sứ và tạo nên những sản phẩm là gốm sứ có chi tiết rõ nét và chính xác. Nhờ vào có sự hỗ trợ từ loại khuôn này, chúng ta có thể tạo lên những  sản phẩm kích thước lớn, nhỏ mà không làm mất hay mờ các tiểu tiết, làm cho các tiểu tiết trở lên rõ nét hơn cho bức tượng trở lên sinh động.

1.2 Sự phát triển của phong cách gốm đương đại.

Gốm Việt đã trải qua hàng ngàn năm phát triển, qua nhiều thời kỳ nhiều giai đoạn. Đến nay, các sản phẩm gốm sứ thường được làm bằng các kết hợp giữa các phương pháp truyền thống và công nghệ hiện đại tạo ra tác phẩm đẹp và chất lượng. Điều này, giúp gốm sứ không chỉ lưu giữ được giá trị nghệ thuật mà còn phù hợp với nhu cầu và xu hướng thời đại nên được gọi là gốm sứ đương đại.

2. Bột thạch cao làm khuôn gốm sứ

Bột thạch cao dùng làm khuôn gốm sứ được chia thành 2 loại là bột thạch cao đúc khuôn chịu nhiệt và bột thạch cao đúc khuôn phổ thông. Tuỳ vào nhu cầu sử dụng của từng người mà lựa chọn loại bột phù hợp.

2.1 Ưu và nhược điểm của bột thạch cao làm khuôn gốm.

Bột thạch cao được sử dụng rộng rãi với các ưu và nhược điểm như sau.

Ưu điểm:

• Dễ sử dụng và dễ gia công: Bột có tính dẻo, dễ trộn và dễ đổ vào khuôn.
• Chi phí rẻ: là nguyên liệu phổ biến và giá thành thấp.
• Tạo chi tiết mịn và nét: Có khả năng tạo ra sản phẩm mịn và độ chi tiết cao.
• Chịu nhiệt tốt: Các loại bột thạch cao chịu nhiệt, có thể chịu nhiệt lên đến 200 độ C trở lên.

Nhược điểm:

• Không chống chịu môi trường ẩm: Không chống chịu được trong môi trường ẩm ướt trong thời gian dài.

2.2 Quy trình rót khuôn và hoàn thiện sản phẩm.

Rót khuôn là quá trình rót hồ vào khuôn thạch cao. Do khuôn thạch cao có khả năng hút nước, nên khi rót, hồ sẽ chuyển động theo hướng của thành khuôn, hồ sẽ bám đều đặn và đặc dần

Trong lúc rót hồ, muốn tạo ra sản phẩm đồng đều, người thợ cần phải có kinh nghiệm tràn đều hồ khắp khuôn. Có như vậy, sản phẩm mới đồng nhất, đạt tiêu chuẩn, không dày, không mỏng

Khi xong công đoạn rót hồ vào khuôn, đóng nắp khuôn và chờ sản phẩm khô. Muốn tách khỏi khuôn thì có thể tháo từng mảnh khuôn để lấy sản phẩm ra ngoài.

Khi sản phẩm đã ráo, người thợ sẽ dùng dao gọt chuyên dụng cắt gọt các rìa dư thừa để điều chỉnh hình dáng sản phẩm theo mong muốn. Khâu này được gọi là làm nguội

Như vậy là quá trình tạo hình bằng khuôn rót bằng bột thạch cao đã được hoàn thiện. 

3. Phong cách của gốm đương đại

Gốm sứ đương đại không chỉ là sự tiếp nối truyền thống mà còn là sự đổi mới, sự phá cách.

3.1 Sự kết hợp hoàn hảo giữa gốm truyền thống và gốm đương đại.

Gốm sứ truyền thống thường được biết đến với các hoạ tiết tinh xảo, màu sắc trang nhã. Hoạ tiết trên gốm thường lấy cảm hứng từ thiên nhiên, văn hoá nhân gian hoặc lịch sử Việt Nam. Gốm đương đại thường có thiết kế sáng tạo, độc đáo, phản ánh xu hướng thẩm mỹ hiện đại. Các nghệ nhân làm gốm không ngại thử nghiệm với những màu sắc bắt mắt hình thù sáng tạo, kỹ thuật in ấn tiên tiến. Nhưng gốm mang phong cách đương đại vẫn giữ được tinh thần truyền thống. Các tác phẩm được thể hiện giữa sự pha trộn của văn hoá truyền thống và quan điểm nghệ thuật mới.

3.2 Các nghệ sĩ và các tác phẩm tiêu biểu.

Sau đây là các nghệ sĩ làm gốm cùng các tác phẩm tiêu biểu.

4. Tầm quan trọng của bột thạch cao trong làm khuôn gốm.

Trong nghệ thuật làm gốm đương đại, bột thạch cao được sử dụng để đúc tạo khuôn. Nó không chỉ giúp nghệ sĩ thể tái hiện tưởng một cách chính xác mà còn khiến cho mỗi tác phẩm gốm trở nên sống động và có hồn hơn.

5. Kết luận.

Nói như vậy, bột thạch cao không chỉ là một nguyên liệu đơn thuần mà còn là cầu nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa thủ công mỹ nghệ và công nghệ tiên tiến. 

Bột thạch cao đã mở ra một không gian sáng tạo vô hạn cho nghệ thuật gốm sứ, đồng thời góp phần phát triển nghề gốm Việt trên bản đồ văn hóa thế giới.