Bột thạch cao bị hỏng có dấu hiệu gì? Cách nhận biết và xử lý

1. Nguyên nhân khiến bột thạch cao bị hỏng

Chúng ta cần hiểu rõ nguyên nhân để chủ động phòng tránh cũng như có biện pháp xử lý phù hợp khi gặp sự cố. Bột thạch cao dễ bị hỏng do nhiều yếu tố khác nhau, trong đó phổ biến nhất chính là các tác động từ môi trường và cách bảo quản sai lệch.

1.1 Do hút ẩm từ không khí

Không khí ẩm ướt chính là kẻ thù số một của bột thạch cao trong quá trình lưu trữ. Khi không khí có độ ẩm cao, các hạt bột thạch cao dễ hút nước, làm mất khả năng đông kết và tạo thành các cục vón hoặc mốc. Hơn nữa, ẩm còn thúc đẩy quá trình sinh sôi vi khuẩn, nấm mốc, gây mùi khó chịu và giảm chất lượng sản phẩm.

Trong thực tế, nhiều công trình hoặc kho chứa không được bố trí hợp lý, thiếu hệ thống chống ẩm hoặc đặt nơi ẩm thấp, dẫn đến hiện tượng bột thạch cao nhanh chóng bị hư hỏng sau một thời gian ngắn. Chính vì vậy, việc kiểm soát độ ẩm môi trường và sử dụng các biện pháp chống ẩm là rất quan trọng để giữ cho bột luôn khô ráo, sạch sẽ.

1.2 Bảo quản sai cách

Ngoài việc lưu trữ ở nơi ẩm ướt, cách bảo quản không đúng cũng góp phần làm hỏng bột thạch cao. Điều này bao gồm việc để bột trực tiếp dưới ánh sáng mặt trời hay trong môi trường có nhiệt độ cao, không kín hơi hoặc không dùng các bao bì chống ẩm phù hợp.

Khi bảo quản sai cách, các thành phần của bột dễ bị oxy hóa, mất đi tính năng phản ứng với nước, gây ra tình trạng vón cục hoặc giảm độ kết dính. Thậm chí, một số loại bột thạch cao còn bị phân hủy do các tác nhân môi trường, ảnh hưởng lớn tới phẩm chất của sản phẩm khi pha trộn để thi công.

1.3 Quá hạn sử dụng

Mỗi loại bột thạch cao đều có thời hạn sử dụng quy định theo nhà sản xuất. Khi vượt quá thời gian này, các tinh thể thạch cao có thể đã phân hủy, hình thành các tạp chất hoặc biến đổi cấu trúc, làm giảm khả năng phản ứng và kết dính. Dùng bột thạch cao quá hạn để thi công sẽ dẫn đến kết quả không đạt yêu cầu, dễ bị bong tróc, nứt hoặc không phẳng mịn như mong muốn.

Thời hạn sử dụng là một chỉ số quan trọng, nhưng không tự nhiên xảy ra, mà còn phụ thuộc vào cách bảo quản. Sử dụng đúng hạn sẽ giúp đảm bảo chất lượng, tiết kiệm chi phí và tránh những sự cố không đáng có trong quá trình thi công. Các nhà thầu và kỹ thuật viên nên chú ý kiểm tra ngày nhập kho và ngày hết hạn để có kế hoạch sử dụng hợp lý.

Nguyên nhân khiến bột thạch cao bị hỏng

2. Dấu hiệu nhận biết bột thạch cao đã hỏng

Khi bột thạch cao bắt đầu có dấu hiệu hỏng, bạn cần xem xét kỹ lưỡng để phát hiện sớm, từ đó có biện pháp xử lý phù hợp. Dưới đây là các đặc điểm chính giúp bạn nhận biết rõ.

2.1 Bột bị vón cục

Vón cục là dấu hiệu thường gặp nhất của bột thạch cao bị hỏng hoặc đã tiếp xúc với độ ẩm. Thay vì dạng bột mịn, nhẹ, đều, bột vón cục có thể trông như các khối nhỏ, cứng, không mịn màng khi sờ vào.

Tình trạng này xảy ra do các hạt bột hấp thụ nước hoặc bị đóng cục lại do quá trình bảo quản không đúng cách. Khi pha trộn, bột vón cục dễ gây khó khăn trong việc hòa tan, làm giảm khả năng phủ đều của lớp trát hoặc lớp trang trí, dẫn đến cảm giác không chắc chắn, dễ bong tróc hay nứt vỡ khi thi công.

2.2 Có mùi ẩm hoặc mốc

Mùi ẩm mốc trong bột thạch cao là dấu hiệu rõ ràng của việc đã bị nhiễm nấm mốc hoặc ẩm ướt kéo dài. Mùi này thường khá khó chịu, có thể giống mùi rêu hoặc mùi ẩm ướt của đất ẩm, đặc biệt khi mở bao bì hoặc đổ ra ngoài.

Nguyên nhân chủ yếu là do bảo quản trong môi trường ẩm thấp hoặc để bột trong điều kiện không kín đáo, không chống ẩm tốt. Mốc mốc không chỉ làm mất vẻ thẩm mỹ của bột, mà còn gây nguy hiểm cho sức khỏe người thi công và người sử dụng nếu không xử lý đúng.

2.3 Màu sắc thay đổi

Bột thạch cao bình thường có màu trắng sáng hoặc xám nhạt, tùy theo loại và nguồn gốc. Tuy nhiên, khi bị hỏng, màu sắc có thể chuyển sang vàng, xỉn hoặc xuất hiện các vết ố, đốm nâu, xanh hoặc đen do nấm mốc hoặc phản ứng oxy hóa.

Sự thay đổi màu sắc phản ánh rõ rệt về chất lượng của bột, đồng thời cảnh báo về khả năng hoạt động của các thành phần trong bột đã bị suy giảm hoặc bị nhiễm tạp chất. Việc này ảnh hưởng trực tiếp đến tính thẩm mỹ của công trình sau khi hoàn thiện và có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe do nấm mốc sinh sôi gây ra.

2.4 Mất khả năng đông kết

Khả năng đông kết là đặc tính quan trọng của bột thạch cao, quyết định độ cứng, khả năng bám dính và độ bền của lớp trát hoặc vữa. Khi bột bị hỏng, khả năng này sẽ giảm rõ rệt, thậm chí không còn hoạt động nữa.

Dấu hiệu dễ nhận biết nhất là khi pha trộn, bột không phản ứng, không tạo thành hỗn hợp đặc, hoặc sau khi trát, lớp bột dễ bị bong tróc, nứt vỡ, không đạt độ phẳng như mong muốn. Điều này làm giảm chất lượng và tuổi thọ của công trình, gây tăng chi phí sửa chữa và bảo trì.

Dấu hiệu nhận biết bột thạch cao đã hỏng

3. Cách xử lý khi phát hiện bột thạch cao hỏng

Phát hiện bột thạch cao bị hỏng đòi hỏi người thi công và quản lý dự án có phản ứng nhanh chóng và chính xác để hạn chế tối đa thiệt hại. Việc phân loại mức độ hỏng giúp dễ dàng đưa ra quyết định phù hợp trong xử lý.

3.1 Phân loại mức độ hỏng

Chia theo mức độ, bột thạch cao bị hỏng có thể gồm ba dạng chính: nhẹ, trung bình và nặng. Với mức độ nhẹ, thường chỉ là một vài cục vón nhỏ hoặc biến đổi màu sắc nhẹ, có thể xử lý bằng cách lọc bột hoặc loại bỏ phần bị nhiễm.

Mức độ trung bình bao gồm các dấu hiệu như mùi mốc, vón cục nhiều hơn, màu sắc thay đổi rõ rệt, và một số phần đã bị mất khả năng đông kết rõ rệt. Loại này cần xử lý cẩn thận hơn, có thể pha loãng để kiểm tra phản ứng hoặc thay thế phần lớn bột đã bị hỏng.

Mức độ nặng là khi bột đã bị mốc nặng, màu sắc chuyển sẫm hoặc vàng đậm, có mùi hôi nặng, và không còn khả năng phản ứng. Trong trường hợp này, tốt nhất là loại bỏ toàn bộ phần bột hỏng khỏi kho và chuẩn bị loại mới, tránh gây ảnh hưởng tiêu cực đến công trình.

3.2 Không nên pha trộn với bột mới

Một trong những sai lầm phổ biến là cố gắng pha trộn bột thạch cao bị hỏng cùng với bột mới để tiết kiệm chi phí. Thực chất, hành động này vô cùng nguy hiểm vì các thành phần trong bột hỏng có thể làm giảm chất lượng của toàn bộ hỗn hợp, gây ra hiện tượng không đều, bong tróc hoặc nứt vỡ sau này.

Ngoài ra việc pha trộn này còn tiềm ẩn rủi ro về sức khỏe cho người thi công do các tạp chất và nấm mốc có thể phát triển trong hỗn hợp. Do đó, cần tuyệt đối tránh pha trộn bột thạch cao hỏng với bột mới, thay vào đó là xử lý riêng biệt phần hỏng và sử dụng phần còn lại đúng cách.

Cách xử lý khi phát hiện bột thạch cao hỏng

4. Cách phòng tránh bột thạch cao bị hỏng

Phòng tránh luôn tốt hơn chữa trị, đặc biệt trong lĩnh vực vật liệu xây dựng. Việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa phù hợp giúp duy trì chất lượng và kéo dài tuổi thọ của bột thạch cao, giảm thiểu rủi ro hỏng hóc. Dưới đây là các giải pháp tối ưu.

4.1 Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm

Điều kiện lý tưởng để bảo quản bột thạch cao chính là nơi khô ráo, thoáng mát, có độ ẩm thấp dưới 60%. Kho chứa cần có hệ thống thông gió tốt, tránh để bột tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời hoặc nơi có nhiệt độ cao gây biến đổi cấu trúc.

Ngoài ra, cần tránh để bột gần các nguồn nước hoặc những nơi dễ bị rò rỉ, gây tăng độ ẩm trong kho. Bảo quản đúng cách giúp giữ cho bột luôn khô, không mắc mốc hoặc bị vón cục, tạo điều kiện thuận lợi để pha trộn và thi công đạt hiệu quả cao.

4.2 Sử dụng bao bì kín, có lớp chống ẩm

Bao bì chứa bột thạch cao cần đảm bảo kín, chắc chắn, có lớp chống ẩm để ngăn cản hơi ẩm từ bên ngoài thấm vào. Các loại túi nilon dày, có khóa kéo hoặc thùng carton chất lượng cao là lựa chọn phù hợp.

Trong quá trình vận chuyển và lưu trữ, cần đảm bảo không để bao bì bị rách, thủng hoặc bung mở để tránh bụi bẩn, ẩm ướt xâm nhập. Điều này giúp duy trì chất lượng của bột lâu dài hơn và giảm thiểu rủi ro hỏng hóc vì ẩm.

4.3 Kê cao bao bột khỏi mặt đất

Việc kê cao bao bột khỏi mặt đất giúp tránh tiếp xúc trực tiếp với hơi ẩm từ nền, đặc biệt là trong kho có nền đất hoặc nền bê tông chưa xử lý chống ẩm tốt. Người quản lý kho nên sử dụng pallet, vỉ gỗ hoặc các vật dụng kê cao để giữ cho bao bột luôn khô ráo, tránh bị thấm nước hoặc ẩm ướt do nước mưa hoặc rò rỉ từ sàn.

Đây cũng là cách nâng cao tuổi thọ của bao bì, hạn chế rủi ro bụi, côn trùng hoặc các tác nhân gây hư hỏng khác xâm nhập vào trong kho chứa.

4.4 Ghi chú ngày nhập kho và sử dụng theo thứ tự nhập trước – dùng trước (FIFO)

Việc kiểm tra ngày nhập kho và thực hiện nguyên tắc sử dụng theo thứ tự nhập trước – dùng trước (FIFO) sẽ giúp tránh tình trạng để hàng lâu ngày, dẫn đến quá hạn hoặc mất chất lượng. Người quản lý cần ghi rõ ngày tháng nhập hàng và kiểm tra định kỳ để đảm bảo sử dụng đúng hạn.

Kỹ thuật này còn giúp kiểm soát việc tiêu thụ hợp lý, giảm thiểu tồn kho quá lâu, từ đó duy trì chất lượng tốt nhất của bột thạch cao trong quá trình thi công.

4.5 Tránh mua trữ quá nhiều nếu không sử dụng thường xuyên

Nếu công việc không thường xuyên, nên hạn chế mua trữ số lượng lớn để tránh bột bị hỏng do để lâu hoặc bảo quản không đúng cách. Thay vào đó, mua theo nhu cầu và mua từ các nhà cung cấp uy tín, đảm bảo sản phẩm có thời hạn sử dụng còn dài. Điều này giúp hạn chế rủi ro hao hụt, giảm thiểu chi phí không cần thiết và duy trì chất lượng vật liệu. Đồng thời, hạn chế tồn kho còn giúp quản lý kho tốt hơn, bảo vệ sức khỏe và an toàn cho người làm việc.

Cách phòng tránh bột thạch cao bị hỏng

Xem thêm tin tức khác:

• Khám phá lý do vì sao bột thạch cao nhạy cảm với nước
• Cách cải thiện hiệu quả sử dụng thạch cao trong ngành công nghiệp
• Hạn sử dụng của bột thạch cao là bao lâu

Tóm lại việc nhận biết sớm các dấu hiệu bột thạch cao bị hỏng như vón cục, đổi màu, có mùi lạ hay mất khả năng kết dính sẽ giúp bạn tránh được những rủi ro không mong muốn trong thi công và sửa chữa. Luôn bảo quản bột ở nơi khô ráo, thoáng mát và kiểm tra kỹ trước khi sử dụng là cách tốt nhất để đảm bảo chất lượng. Nam Hồng hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp bạn xử lý kịp thời và sử dụng bột thạch cao một cách hiệu quả, an toàn. Nếu quý khách có nhu cầu mua bột thạch cao chất lượng, giá rẻ đáp ứng nhu cầu của bạn, hãy liên hệ với Nam Hồng theo thông tin dưới đây:

Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ:
CÔNG TY TNHH MTV THẠCH CAO NAM HỒNG
Địa Chỉ : 5/28A đường Bùi Hữu Nghĩa, KP. Bình Đức 2, Ph.Bình Hòa, Thành Phố Thuận an, Bình Dương
Số Điện Thoại: 0933 755 644
Email: namhongtc@gmail.com
Website: botthachcao.vn